Cúng đầy tháng cho con
Theo quan niệm dân gian của người Việt Nam, có câu: "Trên bà Chúa Thiên Thai, dưới 12 bà Mụ." Đây là niềm tin về các vị thần linh giúp trẻ em được sinh ra và nuôi dưỡng an toàn. Bà Chúa Thiên Thai được xem như người trông coi toàn diện quá trình sinh và trưởng thành của trẻ, trong khi 12 bà Mụ đảm nhận việc "nặn" đứa trẻ và dạy cho bé những kỹ năng cơ bản. Mỗi bà Mụ có một nhiệm vụ riêng: một bà dạy bé khóc, một bà dạy bé cười, một bà giúp bé tập bò, một bà đỡ khi bé ngã, v.v. Tục cúng đầy tháng không chỉ để bày tỏ lòng biết ơn mà còn để cầu mong sức khỏe, bình an và sự phát triển tốt đẹp cho bé.
Thời Gian Cúng Đầy Tháng
Thời gian cúng thường tính theo lịch âm:
-
Bé trai: Cúng lùi 1 ngày so với ngày sinh âm lịch.
-
Bé gái: Cúng lùi 2 ngày so với ngày sinh âm lịch.
Ví dụ, bé trai sinh ngày 8 tháng Giêng thì cúng đầy tháng vào ngày 7 tháng 2. Bé gái sinh ngày 8 tháng Giêng thì cúng ngày 6 tháng 2. Nếu bé sinh vào tháng Chạp, lễ cúng phải tổ chức trước khi bước sang năm mới để tránh "lỡ tuổi." Ngày nay, nhiều gia đình chọn cúng đúng ngày dương lịch, như bé sinh ngày 12/3 thì cúng vào 12/4.
Lễ Vật Cúng Đầy Tháng
Lễ vật bao gồm:
-
Xôi, chè: 1 chén chè lớn cho bà Chúa, 12 chén chè nhỏ cho 12 bà Mụ, 1 đĩa xôi lớn và 12 đĩa xôi nhỏ.
-
Mâm cơm: Gà luộc, cá kho, tô canh, đồ xào, thịt heo.
-
Vật phẩm khác: Hoa quả, hương đèn, áo giấy, vàng mã, đũa hoa (vót đầu ngược). Bé trai cần chuẩn bị 7 loại gai, bé gái 9 loại gai, đun sôi với nước và cây đinh nung đỏ để "tẩy uế."
Cách Bày Trí Mâm Cúng
-
Mâm trên: Xôi chè, hoa quả bày theo nguyên tắc "Đông bình Tây quả" (bình hoa phía Đông, trái cây phía Tây).
-
Mâm dưới: Gồm gà luộc, mâm cơm cúng, bày trí cân đối và đầy đủ chén, đũa, muỗng, gạo, muối.
Văn Khấn Cúng Mụ
Bài văn khấn bắt đầu bằng: "Nam mô A Di Đà Phật" (3 lần). Nội dung khấn gồm cảm tạ bà Chúa và 12 bà Mụ, cầu mong sức khỏe, bình an, và sự phát triển tốt đẹp cho bé.
Nam mô a di Đà Phật! ba lần
- Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương
- Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay là ngày…. Tháng….. năm….
Vợ chồng con là ................................. sinh được con (trai, gái)
Chúng con ngụ tại:...................................................
Nay nhân ngày đầy tháng (đẫy cữ, đầy năm) chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bầy lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là………… sinh ngày…… được mẹ tròn con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngoan, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai, vô ương vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đep, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quí. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô a di Đà Phật( ba lần)
Tục Đặt Tên Cho Bé
Ngày xưa, sau lễ cúng đầy tháng, gia đình thường làm lễ "Xin Keo". Hai đồng tiền được gieo, nếu một mặt úp và một mặt ngửa nghĩa là tên đã được chấp thuận. Nếu không, phải xin tên khác tối đa ba lần. Ngày nay, tục lệ này ít được thực hiện.
Làm Phép Kết Thúc Thời Gian Ở Cữ
Sau lễ cúng, mẹ và bé thực hiện nghi thức bước qua nồi nước sôi có cây đinh nung đỏ để "tẩy uế" (bé trai 7 lần, bé gái 9 lần). Sau đó, mẹ có thể ra ngoài đi chợ, thường mua muối, gạo làm lễ mở hàng và bỏ lại một ít tiền để cầu mong may mắn.
Kết Thúc Lễ Cúng
Gia đình đốt vàng mã, cảm tạ ơn trên, và cùng thụ lộc. Mọi người chúc mừng bé và trao quà mừng với mong ước bé lớn lên khỏe mạnh, thông minh và hạnh phúc.
|